Σταφύλια στις Σελίδες

Ο κόσμος του κρασιού και της λογοτεχνίας δεν είναι απλώς παράλληλος συχνά διασταυρώνεται με τρόπους που αποκαλύπτουν τον πολιτισμό, το συναίσθημα και την ιστορία. Τα παρακάτω βιβλία συνδυάζουν αυτόν τον διττό χαρακτήρα: το κρασί ως ύφος, αλλά και ως ύλη είτε μέσα από μυθοπλασία, είτε μέσα από μελέτη.

Το πρώτο βιβλίο, "Κρασί από τα χείλη σου" του Κώστα Κρομμύδα, το κρασί γίνεται σύμβολο πάθους, μνήμης και ρίζας. Η αφήγηση βασίζεται σε έναν νεανικό έρωτα που φυτρώνει και δοκιμάζεται μέσα στον χρόνο, ενώ παράλληλα ξεδιπλώνονται οικογενειακές έριδες και μυστικά σαν οι ρίζες ενός αμπελιού να μπλέκονται με τις οικογενειακές γραμμές και τα πάθη των ανθρώπων. Η γραφή του κ. Κρομμύδα χαρακτηρίζεται από παραστατικές εικόνες: τα αμπέλια, τα οινοποιεία και τα τοπία περιγράφονται με τέτοια ζωντάνια, που η αφήγηση μεταμορφώνεται σε εμπειρία για όλες τις αισθήσεις. Το κρασί εδώ δεν είναι απλώς σκηνικό είναι ψυχή της ιστορίας, συνδεδεμένο με τον έρωτα και τις ανθρώπινες επιλογές.

Αντίθετα, στο "Περί οίνων και ερώτων" από τη Μαρία Τζίτζη, το βιβλίο συνδυάζει το πάθος και την τεχνογνωσία: δύο επαγγελματίες του κρασιού, η Αντζελίνα και ο Πάολο, γνωρίζονται σε έναν διαγωνισμό, έρχονται κοντά μέσα από το κρασί, απομακρύνονται κι έπειτα ξανασυναντιούνται έντεκα χρόνια αργότερα. Η αφήγηση είναι ρομαντική, αλλά ταυτόχρονα και αυτό είναι το πιο ενδιαφέρον προσφέρει στον αναγνώστη πληροφορίες για τον κόσμο του κρασιού: αμπελώνες, οινικές εκθέσεις, γευσιγνωσίες. Το κρασί δεν είναι απλώς σκηνικό για έρωτα, είναι η αφορμή, το μέσο, και η γέφυρα ανάμεσα σε ανθρώπους, ιστορίες και συναισθήματα. Η Μαρία Τζίτζη, με υπόβαθρο στον οίνο και την οινολογία, κατορθώνει να ενώσει το συναίσθημα με την τεχνογνωσία, κάνοντας την ανάγνωση ταυτόχρονα συγκινητική και «γευστική».

Τέλος, για όσους ενδιαφέρονται πιο πολύ για την τεκμηρίωση, την ιστορία και την κατανόηση της οινικής μας ταυτότητας, προτείνεται το συλλογικό έργο "Ιστορία του ελληνικού κρασιού", ο τόμος που προέκυψε από το Β’ Τριήμερο Εργασίας στη ΕΤΒΑ με θέμα το ελληνικό κρασί. Σε αυτό το βιβλίο, συμμετέχουν 26 ειδικοί: ιστορικοί, αρχαιολόγοι, οινολόγοι, εθνολόγοι και προσφέρουν μια πολυεπιστημονική ματιά στην εξέλιξη του κρασιού στην Ελλάδα: από την αρχαιότητα έως τη σύγχρονη οινοποιία. Είναι ένας πραγματικός οδηγός γνώσης, που αναλύει ποικιλίες, γεωγραφία, κοινωνικό‑οικονομικά πλαίσια, αλλά και την πολιτιστική σημασία του κρασιού μέσα στο χρόνο.

Αυτό το τρίπτυχο μυθιστόρημα, ρομαντική πεζογραφία, μελέτη/ιστορία δείχνει πώς η σχέση ανάμεσα στο κρασί και τη λογοτεχνία μπορεί να έχει πολλές όψεις. Στο πρώτο, το κρασί γίνεται καθρέφτης των ανθρώπινων σχέσεων και των οικογενειακών μυστικών. Στο δεύτερο, λειτουργεί ως καύσιμο για έρωτα και δεύτερες ευκαιρίες, με γνώση και πάθος συνυφασμένα. Στο τρίτο, μας προσφέρει ρίζες και έδαφος μια καταγραφή της πολιτιστικής μας ταυτότητας, της παράδοσης και της εξέλιξης μέσα στο χρόνο.

Για έναν αναγνώστη ή έναν λάτρη του κρασιού αυτά τα βιβλία δεν είναι απλώς γραπτές σελίδες. Είναι ένας κόσμος ολόκληρος: γεύσεις, αρώματα, ιστορίες, αισθήματα, γνώση. Κι όπως ένα καλό κρασί χρειάζεται φροντίδα, κάλλιστα και ένα βιβλίο αυτού του είδους μπορεί να σε «μεθύσει» όχι μόνον με αλκοόλ, αλλά με αντοχή, βάθος και πρόθεση.