Στην Ελλάδα βρέθηκε πρόσφατα ο νευροεπιστήμονας καθηγητής Gabriel Lepousez , σε μια εκδήλωση εκπαιδευτικού χαρακτήρα, που διοργανώθηκε στο Μουσείο Οίνου Μάρκου στην Παλλήνη από την εταιρεία Zoumboulis & Associates, η οποία δραστηριοποιείται στον χώρο του κρασιού εδώ και περίπου 40 χρόνια.
Μέσα από ένα διαδραστικό masterclass και στη συνέχεια δοκιμάζοντας ξεχωριστά κρασιά, επαγγελματίες του χώρου του κρασιού και δημοσιογράφοι είχαν την ευκαιρία να πειραματιστούν με τους γευστικούς τους κάλυκες και να ανακαλύψουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν τα αισθητηριακά μας όργανα.
Ο καθηγητής νευροβιολόγος Gabriel Lepousez επικεντρώθηκε στον όρο «φρεσκάδα», ανοίγοντας νέους ορίζοντες στον τρόπο με τον οποίο μπορεί να γευτεί κανείς ένα κρασί.
Η Νευροεπιστήμη της Γευσιγνωσίας Κρασιού ή πώς ο Εγκέφαλος Αντιλαμβάνεται τις Αισθητηριακές Ιδιότητες του Κρασιού
Όπως ανέφερε ο Γάλλος νευροβιολόγος και ειδικός στο κρασί Gabriel Lepousez, ο εγκέφαλός μας –και όλες οι αισθητήριες προεκτάσεις του στα μάτια, στη μύτη και στο στόμα μας– είναι το «εργαλείο» που διαθέτουμε για να αντιλαμβανόμαστε, να θυμόμαστε και τελικά να κρίνουμε όλα τα χαρακτηριστικά του κρασιού. Γνωρίζουμε όμως πώς πραγματικά λειτουργεί αυτό το πολύτιμο εργαλείο γευσιγνωσίας;
Οι τρέχουσες εξελίξεις στη νευροεπιστήμη τροποποιούν βαθιά τις γνώσεις μας για τους αισθητηριακούς και γνωστικούς μηχανισμούς της γευσιγνωσίας κρασιού και μας προσκαλούν να επανεξετάσουμε τη συγκεκριμένη τέχνη. Γεφυρώνοντας το χάσμα μεταξύ οινολογίας, ψυχολογίας και νευροφυσιολογίας, ο Gabriel Lepousez έδωσε μια διαδραστική διάλεξη προκαλώντας τις αισθήσεις του κοινού.
Παρουσίασε ορισμένες πρόσφατες ανακαλύψεις σχετικά με την ποικιλομορφία των αισθητηριακών μας υποδοχέων, τόνισε τα δυνατά και τα αδύναμα σημεία των νοητικών διαδικασιών που χρησιμοποιεί το ανθρώπινο μυαλό, ενώ συγχρόνως αποκάλυψε τις μεγάλες διαφορές από άτομο σε άτομο.
Συγκεκριμένα, η φρεσκάδα είναι ένας πολύ συχνός όρος που χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε ένα κρασί, αλλά τελικά ξέρουμε περί τίνος πρόκειται; Ενώ η θερμοκρασία έξω ξεπερνούσε τους 40 °C, οι θεατές του masterclass βούτηξαν μέσα στον εγκέφαλο για να ανακαλύψουν και να κατανοήσουν τι σημαίνει φρεσκάδα.
Ενώ φαινομενικά η γευσιγνωσία φαντάζει απλή, για το μυαλό είναι μια πολύπλοκη διαδικασία, καθώς πάρα πολλές πληροφορίες φτάνουν την ίδια ακριβώς στιγμή. Όταν βρισκόμαστε λοιπόν μπροστά από ένα ποτήρι κρασί ή ένα πιάτο, πρέπει όλες οι αισθήσεις να δουλέψουν ταυτόχρονα: η όραση, η αφή, η γεύση, η όσφρηση. Το μυαλό καλείται να βγάλει στιγμιαία το συμπέρασμα όλης αυτής της πληροφορίας κι αυτό το συμπέρασμα περιγράφεται τελικά με ορισμένες λέξεις.
Καθώς η ομιλία δομεί τη σκέψη, το λεξιλόγιο που χρησιμοποιούμε είναι αυτό που θα περιγράψει τι συνέβαινε στο μυαλό. Μια λέξη όμως μπορεί να περιγράφει πολλές παραπάνω εκφράσεις του κρασιού, μπορεί να τη χρησιμοποιούμε για να αναφερθούμε στον αρωματικό χαρακτήρα, στην υφή ή στη δομή του. Και επειδή το μυαλό έχει την τάση να απλουστεύει την πληροφορία, εμείς θα πρέπει να σκεφτόμαστε κόντρα σε αυτό.
Ο Gabriel Lepousez κατάφερε τελικά να μεταφέρει στο κοινό που τον παρακολουθούσε με μεγάλη προσοχή πώς λειτουργεί η φρεσκάδα ενός κρασιού στο στόμα και πώς επιτυγχάνεται η δυσκολία της ισορροπίας, που είναι και το ζητούμενο στην παραγωγή του. Το κλειδί για τη φρεσκάδα είναι η ισορροπία, η οποία βασίζεται σε πολλές παραμέτρους.
Όσοι ασχολούνται με την εκπαίδευση του κρασιού έχουν την τάση να αποδομούν το κρασί και στη συνέχεια πολλές φορές να ξεχνούν να δουν τη γενική εικόνα του. Ένα κρασί, πράγματι, έχει πολλές διαστάσεις, όμως τελικά δεν παύει να είναι ένα σύνολο. Αντίστοιχα, επειδή και οι άνθρωποι διαφοροποιούνται μεταξύ τους, είναι πολύ δύσκολο να αντιληφθούμε το κρασί με τον ίδιο ακριβώς τρόπο με τον οποίο το νιώθει ο διπλανός μας, καθώς οι αισθήσεις μας διαφέρουν.
12 Ετικέτες από 12 Οινοποιεία και... Βουτιά στη Φρεσκάδα
Με τη φρεσκάδα να γεμίζει τις αισθήσεις και τα απαραίτητα πια εργαλεία για την ανάγνωσή της σε ένα κρασί, οι προσκεκλημένοι απόλαυσαν στη συνέχεια εκλεκτά εδέσματα, ενώ είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν και να παρατηρήσουν από άλλη οπτική γωνία πλέον πώς εκφράζεται η φρεσκάδα σε κάθε κρασί. Δοκίμασαν 12 ετικέτες από 12 διαφορετικά συνεργαζόμενα οινοποιεία, ενώ κατά την προσέλευσή τους είχαν απολαύσει ένα εξαιρετικά αναζωογονητικό κοκτέιλ με Vermouth.
H βραδιά ολοκληρώθηκε με το δροσιστικό μήνυμα «Keep your wine and your mind fresh…» και τους οικοδεσπότες να ευχαριστούν όλους τους παρευρισκόμενους και να εύχονται καλό καλοκαίρι!
Μικρό Πορτρέτο του Gabriel Lepousez, PhD
Ο Gabriel Lepousez είναι Γάλλος νευροεπιστήμονας, ειδικός στην αισθητηριακή αντίληψη και την πλαστικότητα του εγκεφάλου. Έλαβε το διδακτορικό του στις Νευροεπιστήμες από το Πανεπιστήμιο της Σορβόννης στο Παρίσι και κατέχει ερευνητική θέση στο Ινστιτούτο Παστέρ, στο Εργαστήριο Αντίληψης και Μνήμης. Για περισσότερα από 15 χρόνια μελετά πώς ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται, αναλύει, απομνημονεύει και ερμηνεύει αισθητηριακές πληροφορίες από το περιβάλλον μας και πώς αυτές οι διαδικασίες δυσλειτουργούν σε ορισμένες νευρολογικές ασθένειες. Το έργο του επικεντρώνεται στους θεμελιώδεις μηχανισμούς της οσφρητικής αντίληψης και της μνήμης, στις αρχές της αναγέννησης των αισθήσεων του εγκεφάλου, στην ικανότητά μας να αντιλαμβανόμαστε τα εσωτερικά σήματα του σώματός μας μέσω της επικοινωνίας εγκεφάλου-σώματος. Παθιασμένος με το κρασί, ο Gabriel προσφέρει επίσης την επιστημονική του τεχνογνωσία στον κόσμο των επαγγελματιών του κρασιού αλλά και των ερασιτεχνών, μοιράζοντας την εκτεταμένη γνώση του για το πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος κατά τη διάρκεια της δοκιμής κρασιού και για το πώς μπορούμε να βελτιώσουμε τις αισθητηριακές μας επιδόσεις. Έχει πρωτοστατήσει σε μια καινοτόμο νευρο-αισθητηριακή προσέγγιση στη γευσιγνωσία κρασιού, την οποία διδάσκει σε πανεπιστημιακά μαθήματα και προγράμματα εκπαίδευσης οίνου στη Γαλλία και στο εξωτερικό (French Enology National Diploma, Master of Sensory Analysis, Master of Wine Management, διεθνή προγράμματα εκπαίδευσης κρασιού). Eίναι μέλος της επιτροπής γευσιγνωσίας της La Revue du Vin de France, της Académie du Vin de France, της Académie Amorim, της ένωσης Francs de Pied και του επιστημονικού συμβουλίου της Ένωσης Γάλλων Οινολόγων (UOEF).
Kommentare